Van Helvoirt terug naar Tilburg

Marikenpad

Zoals Oost-Nederland in de middeleeuwen de hessenwegen kende, oude handelswegen die een verbinding vormden van Duitsland naar het westen van Nederland, zo waren er in het toenmalige hertogdom Brabant in die tijd handelsroutes die met name van de Duitse en aan de IJssel gelegen Hanzesteden via Nijmegen naar Antwerpen leidden. Antwerpen was in die tijd de economische grootmacht van de zuidelijke Nederlanden en een van die oude handelswegen liep grofweg van Nijmegen via ‘s Hertogenbosch en Tilburg naar Antwerpen. Noord-Brabant was in die tijd een grotendeels dunbevolkt gebied. De onverharde wegen volgden vaak een grillig patroon door moerassige gebieden en woeste gronden, afhankelijk van de begaanbaarheid van het gebied. Dit  wordt geïllustreerd door diverse plaatsnamen, zoals bijvoorbeeld Helvoirt. De naam Helvoirt komt van “hel”, een woest, moerassig gebied, met erdoorheen een “voort” ofwel een beloopbare doorgang. De oude handelsroute was de inspiratiebron voor Tilburger Frans Godfroy, die een wandelroute samenstelde van in totaal 153 km die zoveel mogelijk het historische traject volgt. Het pad is vernoemd naar Mariken van Nimweghen, hoofdpersoon in een tekst uit het begin van de 16e eeuw. De hier beschreven wandeling volgt het deel van het Marikenpad tussen Helvoirt en Tilburg en doet onderweg Haaren en Oisterwijk aan. Bijzonder is dat deze oude handelsweg bij Laag Heukelom de Hollandse Weg kruist, een andere historische handelsroute die in noordelijke richting liep langs Waalwijk naar Gansoyen, een voormalig dorp aan de Oude Maas. De exacte loop van de oude wegen is vaak niet meer met voldoende betrouwbaarheid te reconstrueren. Bronnen spreken elkaar vaak tegen op dit punt, er rest dan meestal niets anders dan een best guess. De moderne tijd heeft her en der zijn meedogenloze stempel gedrukt op de oude infrastructuur, zodat het oorspronkelijke pad de ene keer onderbroken wordt door sportvelden en in een ander geval geblokkeerd door een snelweg. Aan de tekentafels blijkt vaak maar weinig respect voor ons historisch erfgoed! In Tilburg waren de St. Josephstraat en de Heuvelstraat ooit onderdeel van de oude handelsroute die we verlaten als de wandeling via de Lange Nieuwstraat en de Stationsstraat richting station voert.